ULUS DEVLETLERDE TOPLUMSAL, KÜLTÜREL VE SİYASİ BİR ETMEN OLARAK KİMLİK ALGISI: TÜRKİYE BAĞLAMINDA ULUSAL KİMLİK MERKEZLİ DİL VE EĞİTİM POLİTİKALARI

Belirli bir coğrafi ve siyasi sınır içinde bir arada yaşayan, ortak birgeçmişi paylaşan ve geleceğe dair belli bir işbirliği içinde olan insanlartoplumu oluşturur. Toplumun en bütünleyici özelliği ise hiç şüphesiz dili,kültürü ve eğitimidir. Bu toplumsal ve kültürel etmenler, bireylerintoplumda birer kimlik edinmeleri açısından belirleyicidir. Kimlik, aynızamanda, toplumu uluslaştırmaya yarayan toplumsal bir algıdır. Birdevlette güdülen ulus devlet anlayışı, o devletin dil ve eğitim politikalarınıdoğrudan etkilemektedir. Nitekim dil politikalarının doğuşu, ulusdevletlerin doğuşuna doğrudan bağlıdır.Dil ve eğitim politikaları, yeni bir siyasal birliğin kurulmasındabirleştirici bir öğe olduğu için en etkili uluslaşma aracı olarak kabuledilmiştir. Kimlik algısının farklılaşması ile Avrupa’da ulus devlet anlayışıortaya çıkmıştır ve bu anlayış hızla dünyaya yayılmıştır. Söz konusuçalışmada, Osmanlı İmparatorluğu’nda ortaya çıkan Osmanlıcılık,İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık gibi çeşitli kimlik algılarının dil veeğitim politikalarını ne ölçüde şekillendirdiği ve bu anlamda nasıl ulusalbirlik sağlandığı tartışılacaktır.Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu itibari ile ulus devlette kimlikalgısı toplumsal, kültürel ve siyasi bir etmen olarak kullanılmış, dil veeğitim politikaları birbirinden farklı şekillere bürünmüştür. Söz konusuçalışmada, ulus devlet anlayışının en somut göstergelerinden olan HarfDevrimi’ne ve Türk Dil Devrimi’ne dikkat çekilecektir. Çünkü dil ve eğitimpolitikalarının belirlenmesinde kimlik algısının önemi savunulacaktır.

People who live together in a certain geopolitical border, who sharea common past and who cooperate in a certain way form a society. Themost important feature of a society is undoubtedly its language, itsculture and its education. These sociocultural factors are important interms of existence in a society. The identity is also a social perceptionthat helps a society to become a nation. The nationalism affects thelanguage and education policies observed in a state. These policies arelinked to the birth of nation states.The language and education policies have been regarded as themost effective instrument of nationalization since they are a unifyingelement in the building of a new political union. With the evolution ofperception of identity, the nation state spread rapidly in Europe. In thisstudy, it will be discussed how the perceptions of identity such asOttomanism, Islamism, Turkism and Occidentalism have formed thelanguage and education policies that emerged in the Ottoman Empireand how the national unity was provided in this sense.In the Republic of Turkey, the Turkish Language Revolution was theindicator of the nation state. The language and education policies areformed differently from each other. In this study, the perception ofidentity will be defended as a sociocultural and political factor in theelaboration of language and education policies.