Türk - Yunan nüfus mübadelesinin sonuçlarının Mudanya ilçesi ölçeğinde değerlendirilmesi

Lozan görüşmelerinde uygulanmasına karar verilen uzun tartışma ve görüşmelerden sonra 30 Ocak 1923 tarihinde Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi onaylanmıştır. Dönemin olağanüstü şartlarının gerekli kıldığı nüfus mübadelesi, 2 milyondan fazla insanın hayatını derinden etkilemiş, vatan bildikleri topraklardan koparmış, pek çok kaybın yaşanmasına sebep olmuştur. Mübadele Anlaşması ile öncesinde fiilen başlayan karşılıklı göç hareketine, resmi nitelik getirilmiştir. Bursa ve Mudanya ilçesi, her yönüyle tam bir göçmen şehridir. Gayrimüslim nüfusun yoğun olarak yaşadığı, dolayısıyla gayrimüslimlerden kalan emlakın da çok olduğu yerlerin başında gelmektedir. Bunun yanında zengin tarım olanakları ve gelişmiş endüstrisi ile önemli bir iskân alanıdır. Bursa’ya toplam 33.000, Mudanya’ya 6.000 mübadil yerleştirilmiştir. Mudanya Limanı, mübadillerin yoğun olarak ülkeye giriş yaptığı önemli limanlardan biridir. Mudanya ile ilkim ve ürün çeşitliliği benzer özellikte olduğu için özellikle Girit ve Kavala bölgesinden gelen göçmenler iskân edilmiştir Araştırmamızda, Mudanya mübadilleri özelinde, bugün de önemini koruyan göç konusunda geçmişte yaşadığımız toplumsal tecrübelerden, günümüze ait çıkarımlarda bulunmaya çalıştık. Mudanya’da sosyal yaşam, mübadeleye hazırlık çalışmaları, sevk ve iskân faaliyetleri, mübadelenin yerel ekonomiye etkileri ve mübadelenin sonuçları konuları incelenmiştir.